επιμέλεια: Ελένη Σοφού
Ένας πίνακας που έγινε τοιχογραφία και τα ενδιαφέροντα στοιχεία του. Γράφει ο Σπάρτακος Τανασίδης
Η τοιχογραφία αποτελεί απόδοση ενός έργου σε καμβά της ζωγράφου Νίνας Ιωαννίδη.
Απεικονίζει τη διαχρονικότητα του ελληνικού πολιτισμού και την ενιαία πολιτιστική κληρονομιά Ελλάδας-Πόντου· προκαλεί αίσθηση και εντυπωσιάζει τους δημότες του Κρασνοντάρ, οι οποίοι μπορούν να την θαυμάζουν τόσο ως περαστικοί, όσο και ως επιβάτες του τραμ που περνά έξω από το κτήριο της «Ρωμιοσύνης».
Στο έργο μέσα σε ένα χαρακτηριστικό ελληνικό τοπίο συνυπάρχουν ένας χριστιανικός ναός με μια ακρόπολη, ένα εργαστήρι αγγειοπλαστικής με ένα εργαστήρι εκμάθησης της ποντιακής λύρας, όπου οι μεγαλύτεροι διδάσκουν μικρότερους, μια γυναίκα που μαζεύει καρπούς και ο χορός των Τριών Χαρίτων.
Ο πίνακας αποδόθηκε σε τοιχογραφία από τους καλλιτέχνες Αντρέι και Τατιάνα Κοζουρό, οι οποίοι συμβουλεύτηκαν τη δημιουργό Νίνα Ιωαννίδη.
Η Πόντια ζωγράφος και η ιστορία πίσω από την τοιχογραφία
Η Νίνα Ιωαννίδη είναι Ελληνίδα ζωγράφος με πολλά βραβεία και διακρίσεις σε πανρωσικούς αλλά και διεθνείς καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς. Γεννήθηκε στο Ορενμπούργκ της Ρωσίας, με καταγωγή των γονιών από το χωριό Μπεστασένι της Τσάλκας της Γεωργίας, και με απώτερη προγονική καταγωγή από το Καρς και τη Θεοδοσιούπολη (Ερζερούμ). Μέχρι τα 18 της έζησε στο Εσεντουκί και τώρα διαβιεί στο Κρασνοντάρ.
Επισκέπτεται την Ελλάδα όπου έχει συγγενείς, αλλά και τα ελληνικά χωριά της Γεωργίας στην Τσάλκα. Στην οικογένειά της υπάρχει η προφορική παράδοση ότι οι πρόγονοί της έφεραν από τον Πόντο πέτρες, τις οποίες ένας από αυτούς –ο ιερέας Νικόλαος Σίμονοφ– έχει εντοιχίσει σε ναό της Τσάλκας.
Από μικρή αγαπούσε την αρχαία ελληνική μυθολογία. Σημαντική πηγή έμπνευσης είναι η Ελλάδα, η ιστορία της και η αρχαία ελληνική τέχνη, καθώς και ο ελληνισμός του Πόντου. Έχει κάνει εκθέσεις με ποικίλες θεματικές, όπως οι γυναικείες παραδοσιακές φορεσιές και η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου.
Σε πρόσφατη συνέντευξη που παραχώρησε, η ζωγράφος ανέφερε ότι η ιδέα της δημιουργίας της τοιχογραφίας ανήκει αποκλειστικά στην Ελληνική Εθνικοπολιτιστική Αυτόνομη Κοινότητα «Ρωμιοσύνη». Για το λόγο αυτό το φθινόπωρο του 2023 ήρθε σε επαφή μαζί της ο πρόεδρος του συλλόγου Κωνσταντίνος Κεσίδης, ζητώντας της να ζωγραφίσει μερικά σκίτσα για τη μελλοντική τοιχογραφία, με συγκεκριμένη θεματολογία και συγκεκριμένα απαιτούμενα.
«Η αποστολή που μου είχε ανατεθεί ήταν να απεικονίσω πάνω σε καμβά τη σύνδεση των γενεών, το σεβασμό στις παραδόσεις, τον ιστορικό πολιτισμικό κώδικα, τη φιλοσοφία της διαδοχής της κλασικής αρχαιότητας και της ορθοδοξίας» είπε χαρακτηριστικά.
Έτσι ετοίμασε μερικά σκίτσα· σε καθένα από αυτά προσπάθησε να απεικονίσει το ελληνικό χρώμα και τον ιδιαίτερο ελληνικό χαρακτήρα. Ειδική επιτροπή επέλεξε ένα εξ αυτών, το οποίο και κοσμεί το νέο κτήριο του συλλόγου.
«Αρχικά φρεσκάρισα τις γνώσεις μου πάνω στην ιστορία της Ελλάδας και του Πόντου, και συγκέντρωσα σε ένα κοινό σύνολο όλες τις μορφές και…άρχισα να δημιουργώ!
»Τροποποίησα τον πίνακα πολλές φορές. Άλλαζα τις αναλογίες, πρόσθετα και αφαιρούσα ήρωες. Για τον πίνακα αυτόν μου πόζαραν συγγενείς και γνωστοί. Ιδιαιτέρως δύσκολο ήταν να βρεθεί παιδί που να παίζει λύρα. Εν τέλει μου πόζαρε ο γιος μου! Έτσι τη μορφή του παιδιού-μουσικού την ζωγράφισα από τον γιο μου. Ευχάριστη σύμπτωση: εκείνο ακριβώς τον καιρό εκείνος είχε αρχίσει να ασχολείται με τη μουσική – για να πω την αλήθεια όχι με τη λύρα, αλλά με το πιάνο», εξήγησε.
Σύμφωνα με την εικαστικό, οι Τρεις Χάριτες, οι οποίες απεικονίζονται να αιωρούνται πάνω από τις σκηνές της καθημερινής ζωής, δίνουν ρυθμό και τόνο σε ό,τι συμβαίνει πάνω στον πίνακα. Λάμπουσες και ανθούσες, τοποθετημένες ανάμεσα στα θρησκευτικά σύμβολα –χριστιανικός και αρχαίος ναός–, δίνουν την ατμόσφαιρα της δημιουργίας. Καθώς οι Χάριτες στην αρχαία ελληνική μυθολογία είναι θεότητες της χαράς και της ομορφιάς της ζωής, χάριζαν τη δημιουργική έμπνευση στους ζωγράφους και ήταν προστάτιδες των καλών τεχνών.
Η Νίνα Ιωαννίδη άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική στο Λύκειο. Είχε καλούς δασκάλους και πήρε το δίπλωμα της ζωγράφου από τη Σχολή Καλών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Κρατικού Πανεπιστημίου του Κουμπάν. Κατά τη διάρκεια των σπουδών της δημιούργησε μια θεματική σειρά πινάκων με τίτλο «Η Ελλάδα μου», πολλοί εκ των οποίων συμμετείχαν σε διάφορες εκθέσεις πάνω από μια φορά. Θέμα της διπλωματικής της εργασίας όμως ήταν ο ποντιακός γάμος.
Σήμερα διδάσκει ζωγραφική και γραφικές τέχνες σε παιδιά. «Ταυτόχρονα, όπως είναι φυσικό, συνεχίζω να μαθαίνω, διότι η βελτίωση μπορεί να συνεχίζεται επ’ άπειρον. Στο εργαστήριό μου ζωγραφίζω και εδώ πραγματοποιούνται και τα μαθήματα. Αυτό που κυρίως προσπαθώ να μεταδώσω στα παιδιά είναι η ικανότητα να βλέπουν την ομορφιά γύρω τους», εξήγησε.
Η Νίνα Ιωαννίδη είναι μέλος της Δημιουργικής Ένωσης Εικαστικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Όσον αφορά τη σχέση της με την οργανωμένη ομογένεια, δηλώνει: «Σέβομαι ιδιαιτέρως το έργο των ελληνικών συλλογικοτήτων και προσπαθώ να είμαι ωφέλιμη όπου μπορεί να χρησιμεύσει ο επαγγελματισμός μου».
Σπάρτακος Τανασίδης
pontosnews.gr
